Voetbalkalender barst uit zijn voegen, wat nu?
Met opnieuw een week vol Europees voetbal wordt de kritiek op de overvolle speelkalender steeds luider. “Het is gevaarlijk”, vindt Oranje-international Jurriën Timber.
Jan-Cees Butter
Een tikje wrang was het wel. Een paar dagen nadat de Spaanse voetballer Rodri zijn zorgen had geuit over de steeds vollere speelkalender, scheurde de middenvelder van Manchester City zélf zijn kruisbanden af in de wedstrijd tegen Arsenal. “Het seizoen zit er op voor hem”, bevestigde zijn trainer Josep Guardiola vorige week.
Het ernstige letsel van Rodri, die vorig seizoen 64 duels speelde om zowel de Premier League als het EK met Spanje te winnen, heeft een flinke discussie teweeggebracht in Engeland. “Het speelschema is gevaarlijk”, vindt oud-Ajacied Jurriën Timber, die het dinsdagavond met Arsenal opneemt tegen Paris Saint-Germain. “Ik ben het helemaal eens met Rodri.”
Rodri luidde vorige week de noodklok, voorafgaand aan de start van het nieuwe Champions League-seizoen, waarin clubs niet zes maar acht poulewedstrijden spelen. De vernieuwde groepsfase telt liefst 144 wedstrijden om slechts acht clubs af te laten vallen. Meer duels, meer inkomsten, maar het welzijn van spelers lijkt niet te tellen. Terwijl daar wel zorgen over zijn. Uit onderzoek van spelersvakbond Fifpro bleek drie jaar geleden dat 23 procent van de profvoetballers kampt met slaapproblemen en negen procent depressieve klachten heeft.
Hoe dit te stoppen? Toen Rodri werd gevraagd of een staking tot de mogelijkheden behoorde, knikte hij instemmend. “Ja, ik denk dat we dicht bij een staking zijn”, zei hij eerlijk. “Als het zo doorgaat, dan hebben we geen andere keuze. Manchester City speelt dit jaar misschien wel zeventig tot tachtig duels. Dat is te veel. Niet alles moet om geld of marketing draaien.”
Rodri kreeg veel bijval van zijn collega’s. Want het nieuwe format van de Champions League, waarin vanavond behalve PSV-Sporting Portugal ook Slovan Bratislava-Manchester City op het programma staat, staat niet op zich. De voetbalkalender raakt steeds voller. Aan het WK van 2026, dat georganiseerd wordt door Mexico, Canada en de Verenigde Staten, doen over twee jaar geen 32 landen mee maar 48, waardoor het aantal wedstrijden stijgt van 64 naar 104. Komende zomer volgt bovendien nog het nieuwe format voor het WK voor clubteams, dat van zeven naar 32 landen is uitgebreid door de Fifa. “Een nieuw tijdperk voor clubvoetbal breekt aan”, jubelde Fifa-voorzitter Gianni Infantino bij de presentatie ervan.
De wereldvoetbalbond kaatste de bal juist terug naar clubs en bonden die kritiek hebben op de alsmaar uitdijende kalender. “Sommige competities, die hun eigen regels maken, handelen puur uit commercieel eigenbelang”, stelde de Fifa. “Zij zien kennelijk het liefst een kalender vol vriendschappelijke wedstrijden en summer tours.” Zo moest Oranje-international Tijjani Reijnders twee weken voor de start van het EK nog met AC Milan naar Australië, waar zijn club miljoenen ophaalde voor een oefenwedstrijd.
“Je ziet dat de druk alleen maar toeneemt”, zegt bewegingswetenschapper Peter Eppinga, die in het verleden werkzaam was voor FC Groningen en FC Emmen. Behalve de fysieke component wijst hij ook op het mentale aspect. “Elke keer moet je je weer op kunnen laden voor de volgende wedstrijd. Dat doe je met dezelfde energie die je fysiek ook nodig hebt.” Performance coach Afke van de Wouw is het daarmee eens. “In voetbal hoor je een coach soms zeggen: het is belangrijk dat spelers weer frisse benen hebben. Ja, denk ik dan, maar is hij ook weer fris in zijn hoofd? Het is zo belangrijk hoe iemand een wedstrijd verwerkt. We weten dat stress veel energie kost.”
Niet alleen het voetbal gaat gebukt onder een drukke kalender. Ook in het tennis, met steeds meer ATP-toernooien, worstelen spelers fysiek en mentaal met de overdaad aan wedstrijden. “We staan aan de vooravond van een revolutie in tennis”, stelde de Griekse tennisser Stefanos Tsitsipas onlangs. “Verandering is niet makkelijk, maar als we het goed doen, dan kan tennis een nieuw tijdperk van grootsheid ingaan.” Ook Alexander Zverev en Carlos Alcaraz beklaagden zich over het moordende speelschema.
Volgens Eppinga doet de sportwereld er goed aan om de klachten van sporters serieus te nemen. “Zo kun je niet vrolijk door gaan”, vindt hij. “Je zult met elkaar een plan moeten maken om te kijken hoe je verder gaat of er vrede mee hebben dat de kwaliteit van je wedstrijden naar beneden gaat.” Guardiola heeft al gezegd dat hij in de League Cup, het tweede bekertoernooi in Engeland, met het tweede elftal zal gaan spelen om zijn basiskrachten te sparen.
Van de Wouw ziet dat de Engelse voetbalbond stappen onderneemt. “Elke profclub is daar verplicht om twee well being-coaches in de staf op te nemen”, weet zij. “Meer tijd om te herstellen is goed, maar het draait ook om de kwaliteit van het herstel. Dat is ontzettend belangrijk.”
